Gebelikte demir eksikliği, toplumda etkili olan kansızlığın en önemli sebebi olan demir eksikliği, gebelik döneminde de kansızlık sebeplerinden biridir. Demir eksikliği vücutta demirin az alınmasından ya da vücuttaki kan kaybı yüzünden demir atımının olmasından kaynaklanır. Kırmızı kan hücrelerinde hemoglobin içinde bulunan demir, kanama olduğu zaman kaybedilir.
Kadınlarda âdet kanamasında bile aşırılık olursa, mide ve bağırsak hastalıklarındaki kanamalarda demir eksikliğine bağlı kansızlık gelişmesi söz konusu olabilir. Kanama dışında besinlerle yeteri kadar demir alınmaması da demir eksikliğinin önemli bir sebebidir. Gebe kadınlardaki demir gereksinimi normal kişilere göre daha fazladır. Bu yüzden kadınların dengeli ve düzenli beslenmeye özen göstermesi gerekir. Bunun yanında uzmanlar gebelerin demir hapı kullanmasını da tavsiye eder.
Demir eksikliğinin sebepleri nelerdir?
- Dengesiz ve yetersiz beslenme düzeni
- Kahve ve çay gibi içeceklerin fazla tüketilmesi ve bu içeceklerin yemeğin üstüne içilmesi halinde
- Beslenmede fazla miktarda kalsiyum alınması halinde, demir emilimi azalır
- Et tüketiminin az olması
- Bağırsak ve mide sorunlarından dolayı kan kaybı olması
Bağırsak parazitleri demir eksikliğine neden olabilir. Bu yüzden demir bakımından zengin olan yumurta, pekmez, kırmızı et, tavuk, kuru üzüm, yeşil yapraklı sebzeler, fıstık, fındık gibi kuruyemişler tüketilmelidir. Demir emilimini arttıran C vitamini alımına özen gösterilmeli, emilimi azaltan kalsiyumlu besinlerin tüketimini de dikkat edilmelidir.
Gebelikte demir eksikliği belirtileri nelerdir?
- Çabuk yorulma ve halsizlik
- Sürekli uyku hali
- İştahsızlık
- Çarpıntı ve baş ağrısı
- Kabızlık
- Saç dökülmesi
- Dilde ve ağız çevresinde çatlak, dilde atrofi
Demir eksikliği ileri dereceye ulaştığında ise; kulaklarda çınlama, anksiyete, kaşıntı, tırnaklarda incelme olması ve kaşık tırnak gelişimi, yutma güçlüğü çekilmesi, göğüs ağrısı ve nefes darlığı gibi daha ciddi etkiler ortaya çıkar.
Gebelikte demir eksikliği için alınacak önlemler nelerdir?
Gebelikte ya da normal zamanda demir eksikliği olan bir kişide bunun demir içeren besinlerin tüketilmesiyle kapatılması olanaksızdır. Bu kişilerin mutlaka demir hapı kullanması gerekir. Bu süreçte demir içeren pekmez gibi besinlerin fazla tüketilmesi ise kilo alma gibi olumsuz durumlara sebep olabilir. Besinlerden alınan demir vücutta tam olarak emilmez. Yaklaşık besinlerden %20 oranında demir emilebilir. Bu yüzden doktorun önerisiyle demir hapı alınması ihmal edilmemelidir.
